6 τροφές που κάνουν καλό στο συκώτι

Μιχάλης Θερμόπουλος
18 Ιουνίου 2023 | 15:00

Το συκώτι είναι ένα όργανο που εκτελεί πολλές λειτουργίες.

Σκεφτείτε το σαν το σύστημα φίλτρου του οργανισμού. Βοηθά το σώμα να απαλλαγεί από τις τοξίνες, ενώ ταυτόχρονα συλλέγει θρεπτικά συστατικά από τις τροφές που καταναλώνετε.

Η κατανάλωση τροφών φιλικών προς το συκώτι, όπως οι παρακάτω, μπορεί να βοηθήσει στην μείωση της βλάβης που προκαλείται από την ηπατική νόσο.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν έχετε μια πάθηση όπως η κίρρωση ή η ηπατίτιδα C, η οποία μπορεί να δυσκολέψει το συκώτι σας να φιλτράρει τα θρεπτικά συστατικά και τα απόβλητα όπως θα έπρεπε.

Προσοχή: Προτού κάνετε μεγάλες αλλαγές στη διατροφή σας, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, ή έναν διατροφολόγο

Οι τροφές που κάνουν καλό στο συκώτι

Αβοκάντο

Έρευνα του 2015 εστίασε στον ρόλο ορισμένων τροφών για άτομα με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (NAFLD). Οι ερευνητές αναφέρουν ότι το αβοκάντο μπορεί να βοηθήσει στην μείωση των λιπιδίων στο αίμα και στην πρόληψη της ηπατικής βλάβης.

Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να γνωρίζουμε με βεβαιότητα εάν τα άτομα με NAFLD μπορούν να ωφεληθούν από την κατανάλωση αβοκάντο.

Αυτό που είναι γνωστό είναι ότι όσοι τρώνε αβοκάντο έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) και περιφέρεια μέσης. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2013, μπορεί επίσης να έχουν υψηλότερα επίπεδα HDL (καλής) χοληστερόλης.

Διαβάστε επίσης: Δείκτης Μάζας Σώματος: Υπολογισμός ΕΔΩ – Τι σημαίνει το αποτέλεσμά σου

Περιφέρεια μέσης: Πόσα εκατοστά είναι το όριο για καρδιακή νόσο σε άνδρες και γυναίκες

Ορισμένες από αυτές τις επιδράσεις σχετίζονται με την υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, τα καλά λιπαρά και την περιεκτικότητα σε νερό του αβοκάντο. Μια μελέτη του 2014 σε αρουραίους δείχνει ότι το έλαιο αβοκάντο μπορεί να βοηθήσει το συκώτι να επουλωθεί από βλάβη. Και η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες είναι ένας καλός τρόπος για την υποστήριξη της υγείας του ήπατος.

Καφές

Όσον αφορά την υγεία του ήπατος, ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι ο καφές μειώνει τον κίνδυνο κίρρωσης, καρκίνου και ίνωσης στο συκώτι. Τακτικές, μέτριες ποσότητες καφέ μπορεί επιβραδύνουν ακόμα και τρέχουσες ηπατικές παθήσεις.

Έρευνα του 2021 δείχνει, ότι η κατανάλωση καφέ θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης ηπατικής νόσου, ή λιπώδους ηπατικής νόσου κατά περίπου 20%.

Στην ίδια μελέτη, η κατανάλωση καφέ μείωσε τον κίνδυνο θανάτου από ηπατική νόσο κατά 49%. Όλα τα είδη καφέ (ντεκαφεϊνέ, στιγμιαίος και αλεσμένος) είχαν παρόμοια αποτελέσματα.

Το κλειδί για τέτοια οφέλη είναι να πίνετε καφέ καθημερινά. Για τη γενική σας υγεία, είναι καλύτερο να αποφύγετε την προσθήκη ζάχαρης. Επίσης, δοκιμάστε να ανταλλάξετε το ζωικό γάλα με γάλα σόγιας χωρίς ζάχαρη, ή γάλα αμυγδάλου.

Επειδή ο καφές συνήθως περιέχει καφεΐνη, οι ειδικοί συνιστούν μέγιστη κατανάλωση 237 ml την ημέρα, αν και η ασφαλής ποσότητα μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο.

Στην παραπάνω μελέτη του 2021, η κατανάλωση περισσότερων από 3-4 φλιτζανιών καφέ ημερησίως φαινόταν να προστατεύει λιγότερο το συκώτι.

Λιπαρά ψάρια

Τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, μειώνουν τη φλεγμονή και τη συσσώρευση λίπους στο συκώτι, ενώ παράλληλα προάγουν χαμηλότερο συνολικό ΔΜΣ, σύμφωνα με έρευνα του 2015. Τα λιπαρά ψάρια έχουν επίσης υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία είναι καλά για την υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου.

Οι συγγραφείς αυτής της ανασκόπησης βρήκαν ότι τα λιπαρά ψάρια ήταν ευεργετικά στη μείωση των λιπιδίων του αίματος, όταν καταναλώνονταν δύο ή περισσότερες φορές την εβδομάδα. Εάν δεν μπορείτε να φάτε ψάρι, συζητήσετε με το γιατρό σας για το ενδεχόμενο να πάρετε συμπληρώματα ιχθυελαίου.

Μια μελέτη του 2021 διαπίστωσε, ότι μια διατροφή πλούσια σε λιπαρά ψάρια μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ηπατοκυτταρικού καρκινώματος, του πιο συνηθισμένου τύπου καρκίνου του ήπατος. Τα άτομα που έτρωγαν λιπαρά ψάρια τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα είχαν 54% χαμηλότερο κίνδυνο για καρκίνο του ήπατος.

Όσοι έπαιρναν συμπληρώματα ιχθυελαίου φάνηκε επίσης να μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος έως και 40-52%, ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου.

Ελαιόλαδο

Όταν καταναλώνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, το ελαιόλαδο έχει βρεθεί ότι βελτιώνει την υγεία της καρδιάς. Μια μεγάλη μελέτη του 2020 δείχνει ότι η κατανάλωση πάνω από μισής κουταλιάς της σούπας ελαιόλαδο κάθε μέρα θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου κατά 14%.

Αρκετές μικρές μελέτες δείχνουν, ότι το ελαιόλαδο μειώνει τα ηπατικά ένζυμα και του ηπατικού λίπους που συμβάλλουν στην εμφάνιση ασθενειών. Το ελαιόλαδο μπορεί επίσης να αυξήσει την ποσότητα της HDL (καλής) χοληστερόλης στο αίμα, η οποία θα μπορούσε να έχει οφέλη για το συκώτι.

Καρύδια

Οι ξηροί καρποί, όταν καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες, είναι σνακ πλούσια σε θρεπτικά συστατικά που είναι επίσης πλούσια σε υγιή λίπη. Εκτός από την ενίσχυση της καρδιαγγειακής υγείας, οι ξηροί καρποί μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην μείωση της συχνότητας εμφάνισης ηπατικής νόσου.

Απ’ όλα τα είδη ξηρών καρπών, τα καρύδια είναι από τα πιο ωφέλιμα για την μείωση της λιπώδους νόσου του ήπατος. Αυτό οφείλεται στην υψηλότερη περιεκτικότητά τους σε αντιοξειδωτικά και λιπαρά οξέα. Τα καρύδια έχουν τα περισσότερα ωμέγα-6 και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, καθώς και πολυφαινολικά αντιοξειδωτικά από όλους του ξηρούς καρπούς.

Σε μια μελέτη του 2021, οι συμμετέχοντες έτρωγαν 28 γραμμάρια καρύδια κάθε μέρα ως μέρος μιας μεσογειακής διατροφής. Τα άτομα που έτρωγαν καρύδια τουλάχιστον 5-6 φορές την εβδομάδα είχαν σημαντικά μεγαλύτερη απώλεια λίπους στο συκώτι (ενδοηπατικό) σε σχέση με εκείνους που έτρωγαν καρύδια λιγότερο συχνά. Αυτή η απώλεια λίπους συνδέθηκε με συνολικά αντιφλεγμονώδη και μεταβολικά οφέλη για την υγεία.

Σύνθετοι υδατάνθρακες

Οι σύνθετοι υδατάνθρακες είναι καλύτεροι από τους απλούς υδατάνθρακες, επειδή μεταβολίζονται πιο αργά και αποτρέπουν μεγάλες διακυμάνσεις του σακχάρου στο αίμα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι καλύτερο για τα άτομα με NAFLD να επιλέγουν σύνθετους υδατάνθρακες έναντι απλών υδατανθράκων.

Οι μη επεξεργασμένοι υδατάνθρακες έχουν επίσης απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, όπως ψευδάργυρο, βιταμίνες Β και πολλές φυτικές ίνες, τα οποία είναι όλα σημαντικά για ένα υγιές συκώτι και καλό μεταβολισμό. Το κλειδί είναι η επιλογή υδατανθράκων ολικής αλέσεως, όπως: